Ti ndagba ni okan ti afonifoji ti o jinlẹ julọ ni agbaye jẹ awọn ohun ọgbin meji ti o ti tan awọn onimọ-jinlẹ jẹ fun awọn ọdun mẹwa.
Ẹya meji ti iwin “ifọwọkan-mi-ko” (Impatiens) - Diamond Blue (Impatiens namchabarwensis) ati Toothed Busy Lizzie (Impatiens arguta) ni a rii ni Gorge Tsangpo latọna jijin ti o tumọ ni ayika oke giga julọ ni Ila-oorun Himalayas, Oke. Namchabarwa.
mejeeji eweko ni a ṣe ọṣọ pẹlu awọn ododo ti o ni irisi ipè ni ọpọlọpọ awọn awọ, ati awọn ibajọra wọn jẹ ki ọpọlọpọ awọn onimọ-jinlẹ gbagbọ pe wọn jẹ ti iru kanna.
Ṣugbọn awọn amoye ṣe aṣiṣe.
Ninu iwadi ti o ṣẹṣẹ gbejade ni Nordic Journal of Botany, Awọn oniwadi lati Xi'an Jiaotong-Liverpool University (XJTLU) ni China ati University of Bonn ni Germany ti ṣe afihan diẹ ninu awọn iyatọ pataki laarin awọn eweko ti o yọkuro iyasọtọ wọn ati jẹrisi pe wọn jẹ ẹya ọtọtọ.
Dokita Bastian Steudel ti XJTLU, onkọwe ti o baamu ti iwadii naa, sọ pe, “A n dojukọ iparun pupọ ti awọn eya kaakiri agbaye, nitorinaa o ṣe pataki lati ṣe idanimọ gbogbo ẹda ati awọn ilana pinpin wọn.
“Eya ti ọgbin le ni awọn ododo pẹlu ọpọlọpọ awọn awọ; kan ronu ti Pink ati funfun ti daisy ti o wọpọ. Nitorina o le jẹ nija lati ṣe iyatọ laarin awọn eya pẹlu iru awọn apẹrẹ ati awọn ibugbe, gẹgẹbi I. namchabarwensis ati I. arguta. Ṣugbọn a ti fihan ni bayi wọn ti pollinated nipasẹ awọn oriṣiriṣi kokoro ati pe wọn ni awọn iyatọ diẹ sii ju ti a ti ro tẹlẹ.
"Awọn awari wa jẹ nkan kekere kan ninu idanimọ eya ati adojuru pinpin, ṣugbọn awọn ohun ọgbin bii I. namchabarwensis, eyiti a rii nikan ni awọn agbegbe ti o dín, nigbagbogbo jẹ igbadun pataki fun awọn eto itọju.”
Nitori awọn aidaniloju nipa awọn oniwe-taxonomy, awọn iwadi Ijabọ wipe I. namchabarwensis ti a ti igbagbe nipa ti wa tẹlẹ litireso, pẹlu awọn boṣewa akopo ti gbogbo mọ ọgbin eya ri ni China, Flora ti China.
Orukọ tirẹ
Impatiens namchabarwensis ni a rii ni ọdun 2003 lakoko irin-ajo si Ila-oorun Himalaya oke ati ṣe apejuwe bi titun eya ni 2005. O yarayara kaakiri ni awọn orilẹ-ede Oorun bi aratuntun fun awọn ologba ti o gba eya ti “ifọwọkan-mi-nots,” paapaa nitori awọn awọ ti o wuyi.
Gẹgẹbi afonifoji nibiti o ti ṣe awari tun jẹ ibugbe ti awọn eya ti o ni ibigbogbo I. arguta, ọpọlọpọ awọn onimo ijinlẹ sayensi gbagbọ pe awọn eweko meji jẹ ẹya kan.
Dókítà Steudel ṣàlàyé pé, “Ní ọdọọdún, irú ọ̀wọ́ ewéko, ẹranko, àti àwọn kòkòrò àrùn tuntun máa ń dámọ̀ràn. Nigba miiran awọn eya tuntun wọnyi ati awọn orukọ ti wọn daba ko gba nipasẹ awọn oniwadi miiran. Wọn ro pe ara-ara jẹ ti ẹya ti a ti mọ tẹlẹ ati pe orukọ tuntun jẹ yiyan. Ilana yi ni a npe ni synonymization.
“Ìsọ̀rọ̀ àsọyé ṣe pàtàkì gan-an; bibẹẹkọ, gbogbo eniyan yoo mọ iru eya naa nipasẹ orukọ ti o yatọ ati ibaraẹnisọrọ laarin awọn amoye yoo nira pupọ.”
Pelu awọn iye ti synonymization, ni awọn igba miiran, awọn eweko ni o wa nitootọ o yatọ si eya ati nitorina jo'gun awọn si ọtun lati orukọ titun kan. Diamond Blue (I. namchabarwensis) jẹ apẹẹrẹ kan.
Awọn oniwadi ṣe akiyesi pe I. namchabarwensis jẹ pollinated nipasẹ awọn moths hawk ati pe o duro lati gbe fun ọdun meji si mẹta, lakoko ti I. arguta jẹ ayanfẹ nipasẹ awọn bumblebees ati igbesi aye fun ọdun mẹjọ. Wọn daba pe iyatọ ninu awọn pollinators jẹ nitori awọn petals kekere ti awọn ohun ọgbin ti nkọju si awọn itọnisọna oriṣiriṣi; I. arguta ṣẹda pẹpẹ kan fun awọn alejo ododo rẹ pẹlu awọn petals petals, ni idakeji si awọn ewe ti nkọju si isalẹ ti I. namchabarwensis.
Dókítà Steudel ṣàlàyé ipa tí dídá àwọn ìyàtọ̀ wọ̀nyí mọ̀ nínú pé: “Yóò jẹ́ ìyọ́nú gidi bí irú irú ọ̀wọ́ rírẹwà bẹ́ẹ̀ bí I. namchabarwensis bá wà ní àhámọ́ láti wà láàyè kìkì nínú àwọn àkójọpọ̀, kí wọ́n sì parun nínú ìṣẹ̀dá.
“Ṣugbọn yoo buru paapaa ti gbogbo imọ ti ọgbin naa ba eya ti lọ parun pẹlu, nitori pe a ti pin si ni aṣiṣe.”